Zamieszanie wokół tryptofanu, czyli dlaczego trzeba go przyjmować?

Aminokwasy to substancje budulcowe m.in. białek, enzymów i neuroprzekaźników. Niektóre z nich mogą być wytwarzane w organizmie (aminokwasy endogenne), pozostałe natomiast muszą być dostarczane do organizmu wraz z dietą (aminokwasy egzogenne). Tryptofan zalicza się do tych drugich. Jest to organiczny związek chemiczny obojętny elektrycznie. W organizmie tryptofan pełni istotną funkcję ? jest prekursorem wielu ważnych związków, w tym serotoniny czy niacyny. Warto wiedzieć, że poziom tryptofanu obniża się z wiekiem, a jego całkowite stężenie w organizmie jest najniższe spośród wszystkich aminokwasów.

Za mało źle, za dużo też niedobrze

Niedobór tryptofanu może prowadzić do poważnych zaburzeń, takich jak zahamowanie wzrostu, niedokrwistość, zanik tkanek, problemy z płodnością u mężczyzn, a u osób starszych nierzadko przyczynia się do rozwoju zaćmy. Przedawkowanie tryptofanu nie jest częstym zjawiskiem, jednak nieprawidłowo podjęta suplementacja może wywołać: podrażnienia żołądka, zamglenia pola widzenia, senność, bóle głowy, nudności czy brak koordynacji ruchowej. Bardzo rzadko nadmiar tego aminokwasu może wpływać na degenerację układu nerwowego i rozwój nowotworów pęcherza moczowego.

Zespół serotoninowy

To reakcja organizmu objawiająca się dezorientacją, drażliwością, niepokojem, drgawkami, oczopląsem, zaburzeniem koordynacji ruchowej, śpiączką, a w najgorszym przypadku śmiercią. Zespół ten wynika zwykle z łączenia suplementacji tryptofanem z przyjmowaniem innych leków (m.in. antydepresantów, linezolidu, sybutraminy, odwracalnego IMAO czy ziela dziurawca oraz leków zawierających w składzie tryptofan).

Bananowy song, czyli naturalne źródła tryptofanu

Tryptofan powinien być dostarczany wraz z pożywieniem. Gdzie go znaleźć? W sporych ilościach występuje m.in. w spirulinie, nabiale, soi, pestkach dyni, słonecznika i sezamu, mięsie, zwłaszcza w drobiu, oraz w rybach. Źródłem tego aminokwasu są także banany i ananasy, przyzwoitą porcją tryptofanu wśród bakalii mogą poszczycić się daktyle.

Fun z tryptofanu

Tryptofan jest prekursorem serotoniny, znanej też jako hormon szczęścia. Jest on przekształcany w organizmie przez odpowiednie enzymy w 5-hydroksytryptofan, a ten z kolei w serotoninę. Należy pamiętać, że sam tryptofan nie wywoła fali radości ? do syntezy serotoniny niezbędne są witamina B6, kwas askorbinowy oraz magnez. Powstająca serotonina poprawia nastrój, co przekłada się na komfort życia. Dostarczanie odpowiedniej porcji tryptofanu to także skuteczna profilaktyka depresji oraz stanów lękowych.

Z tryptofanem w łóżku

Tryptofan to także sprzymierzeniec głębokiego, regenerującego organizm snu. Ten egzogenny aminokwas jest niezbędny do powstania w organizmie melatoniny, czyli hormonu regulującego cykl dobowy. Odpowiedni poziom melatoniny powoduje senność i przyspiesza zaśnięcie. Prawdopodobnie przyjmowanie tryptofanu sprawi, że będziesz spać słodko jak dziecko.

Co jeszcze potrafi tryptofan?

Tryptofan troszczy się o organizm również na inne sposoby. Po przekształceniu w melatoninę podnosi odporność organizmu. Jest to związane ze wzrostem produkcji makrofagów, granulocytów, komórek NK i limfocytów T pomocniczych. Tryptofan przyczynia się także do właściwej laktacji. Nie można również nie docenić tryptofanu jako czynnika wpływającego na syntezę dwóch witamin z grupy B ? niacyny (B3) oraz pirydoksyny (B6). Tryptofan determinuje także pośrednio stężenia dopaminy, noradrenaliny oraz beta-endorfiny.

Problemy z zasypianiem czy często przeżywany popularny "dół" mogą stanowić pierwszy sygnał niedoborów tryptofanu w diecie. Prawidłowo zaplanowana i realizowana suplementacja tym aminokwasem powinna znacznie poprawić komfort życia. Co więcej, uzupełnienie tryptofanu w diecie pozwoli zadbać kompleksowo o cały organizm.