Selen-właściwości i źródła w żywności

Selen, mimo że w przyrodzie występuje w mikroskopijnych ilościach, jest bardzo ważnym pierwiastkiem, który zapewnia prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego organizmu.

Między innymi wpływa na działanie tarczycy czy systemu odpornościowego. Co ciekawe, może też obniżać ryzyko zapadnięcia na niektóre rodzaje chorób nowotworowych.

Rola selenu w organizmie

W organizmie selen spełnia ważną rolę – jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania enzymów, pomaga usuwać wolne rodniki i chroni komórki i czerwone krwinki przed ich toksycznym działaniem.

Odgrywa ważną rolę w procesie powstawania odporności organizmu oraz prawidłowego funkcjonowania tarczycy.

Selen wspomaga leczenie depresji, łagodzi ból, towarzyszący reumatoiadalnemu zapaleniu stawów.

Skutki niedoboru i nadmiaru selenu w organizmie

Zarówno niedobór, jak i nadmiar selenu w organizmie jest szkodliwy.

Dzienne zapotrzebowanie na selen w organizmie to 55 ug dla mężczyzn i 55 ug dla kobiet.

U kobiet w ciąży i w czasie karmienia zapotrzebowanie na selen wzrasta do 70 ug, natomiast u dzieci dawka jest zależna od wieku.

Niemowlętom wystarczy 15-20 ug, dzieciom między 1 a 3 rokiem życia – 20 ug, dzieciom w wieku od 4 do 9 lat – 30 ug, dzieciom w wieku od 10 do 12 lat – 40 ug, a dzieciom od 13 roku życia – 55 ug.

Objawem niedoboru selenu może być między innymi niewydolność serca czy nieprawidłowe działanie tarczycy.

Niski poziom selenu występuje u chorych na AIDS, w ostrym zapaleniu trzustki, reumatoidalnym zapaleniu stawów, niewydolności nerek, u chorych na depresję czy z chorobami naczyń krwionośnych.

Uzupełnienie niedoboru selenu może znacząco wpływać na poprawę stanu zdrowia lub uchronić przed postępem choroby.

Z kolei nadmiar selenu może zwiększyć ryzyko choroby nowotworowej.

Przy nadmiarze selenu mówi się o zatruciu selenem, czyli selenozie. Objawia się ona między innymi łamliwością i utratą paznokci, a także intensywnym wypadaniem włosów.

Może też wywoływać objawy choroby układu nerwowego jak nerwowość, niestabilność emocjonalna, depresja, albo nudności, wymioty czy potliwość.

Selen organiczny – źródła selenu w żywności

Selen organiczny, czyli ten występujący naturalnie w żywności, jest najlepiej przyswajalny.

Można stosować suplementy diety z selenem, ale przed ich użyciem koniecznie trzeba sprawdzić poziom selenu w organizmie i zwrócić uwagę na składniki diety, aby nie doszło do zatrucia selenem przez zażywanie zbyt dużych dawek.

Selen organiczny można znaleźć przede wszystkim w orzechach brazylijskich, łososiu i tuńczyku.

Co ciekawe, tylko 100 g tuńczyka pokrywa dziennie zapotrzebowanie osoby dorosłej na selen w 95 procentach. Ponadto selen można znaleźć w wołowinie, filecie z indyka czy w jajkach. Występuje też w ryżu, choć w o wiele mniejszych ilościach niż w mięsie.