Wyznacznikiem skuteczności kosmetyku pielęgnacyjnego jest jego pozytywny wpływ na naszą skórę. Tym, co odróżnia kosmetyki naturalne od konwencjonalnych, jest przede wszystkim skład produktu. I tak w każdym kosmetyku pielęgnacyjnym znajdziemy główne grupy składników:
- Tłuszcze – w kosmetykach naturalnych są to roślinne oleje tłoczone na zimno; w kosmetykach konwencjonalnych stosuje się znacznie tańsze oleje mineralne, pochodzące z ropy naftowej (olej parafinowy), które tworzą na skórze nieprzepuszczalną warstwę, uniemożliwiającą skórze swobodne oddychanie.
- Woski – w kosmetykach naturalnych stosuje się woski roślinne (carnauba, kadelia, ryżowy, olej jojoba też jest zaliczany do wosków) i zwierzęce np. (pszczeli, lanolina). W kosmetykach konwencjonalnych znajdziemy woski mineralne mikrokrystaliczne z ropy naftowej, polimery etylenu i propylenu, estry syntetyczne, czy polietylenoglikole. Podobnie jak wyżej, blokują one w skórze ujścia gruczołów potowych/łojowych, co w konsekwencji prowadzi do zatkania porów.
- Faza wodna – w kosmetykach naturalnych znajdziemy wodne wyciągi i hydrolaty roślinne lub wodę oczyszczoną, której ilość jest dużo mniejsza niż w przypadku kosmetyków konwencjonalnych. W produktach drogeryjnych często woda to aż 90% całego składu kosmetyku.
- Emulgatory – czyli składniki, których zadaniem jest połączenie fazy tłuszczowej z wodną. W kosmetykach naturalnych będą to substancje pochodzenia roślinnego (z oleju palmowego, kokosowego, kukurydzianego, sojowego, oliwy z oliwek). W kosmetykach konwencjonalnych stosuje się tzw. PEG-i i PPG-i (np. glikol polietylenowy, propylenowy), które powodują osłabienie skóry i jej uwrażliwienie na szkodliwe substancje.
- Substancje nawilżająco-natłuszczające (emolienty) – wszystkie oleje roślinne to emolienty. Do kosmetyków naturalnych dodaje się ponadto inne składniki o takich właściwościach (skwalen, alkohole tłuszczowe). W kosmetykach konwencjonalnych spotkamy silikony (tworzące jak parafina nieprzepuszczalną powłokę) i syntetyczne związki chemiczne jak np. mirystynian izopropylu. Sztuczne emolienty mogą powodować powstawanie zaskórników.
- Składniki zapachowe – w kosmetykach naturalnych składnikami zapachowymi są olejki eteryczne. W kosmetykach konwencjonalnych dodaje się ich syntetyczne odpowiedniki (sztuczne olejki zapachowe) lub perfumuje specjalnymi aromatami, które na etykiecie są oznaczane jako „Fragrance” lub „Parfum”. Przy skórze wrażliwej często wywołują odczyny alergiczne.
- Konserwanty – kosmetyki naturalne dużo trudniej zakonserwować. Wynika to z faktu, że zawierają one o wiele więcej składników organicznych, stanowiących znakomitą pożywkę dla drobnoustrojów. Poza tym, producenci kosmetyków naturalnych mają bardzo ograniczony wybór związków, które zapewniają produktom czystość mikrobiologiczną, a przy tym są naturalne i bezpieczne. Inaczej jest w przypadku kosmetyków konwencjonalnych, gdzie wybór sztucznych konserwantów jest dość szeroki, a producenci dodają ich więcej, aby zapewnić swoim wyrobom np. 3-letni okres trwałości. Do stosowania w kosmetykach naturalnych dozwolone są: kwas sorbowy i jego sole, alkohol benzylowy (składnik wielu olejków eterycznych), kwas dehydrooctowy, kwas salicylowy, kwas benzoesowy i jego sole. W kosmetykach konwencjonalnych stosuje się całą gamę konserwantów: parabeny, fenoksyetanol, hydantoinę i jej pochodne, ochodne mocznika i formaldehydu oraz wiele innych. Sztuczne konserwanty to najczęściej sprawcy reakcji uczuleniowych, mogą powodować znaczne pogorszenie stanu skóry, która jest problemowa.
- Barwniki – w kosmetykach naturalnych nie stosuje się barwników, zmiana koloru może być jedynie efektem zastosowania konkretnego składnika (np. oleju o intensywnej barwie czy ekstraktu). Do kosmetyków konwencjonalnych aby uatrakcyjnić ich wygląd, dodaje się syntetyczne barwniki i pigmenty, które niestety mogą niekorzystnie wpływać na skórę.
- Filtry przeciwsłoneczne – w kosmetykach naturalnych stosuje się składniki mineralne, zapewniające ochronę przeciwsłoneczną (np. tlenek cynku lub dwutlenek tytanu). Kosmetyki konwencjonalne posiadają filtry chemiczne. Nie wszystkie kosmetyki konwencjonalne są złe, tak samo jak część z oferowanych na rynku kosmetyków naturalnych, chociaż bezpiecznych, nie będzie korzystnie wpływać na stan naszej skóry. Od nas zależy wybór właściwego, skutecznego kosmetyku pielęgnacyjnego. Wybierając kosmetyk, czy to naturalny, czy konwencjonalny, rozważmy jeszcze czy jego cena jest adekwatna do składu (jakości), o ile kupujemy te produkty ze względu na ich przeznaczenie (pielęgnacja i ochrona skóry), a nie dla zaspokojenia innych potrzeb.